by وضعیت سرانه فضای سبز شهرها با جمعیت شهری در کشورمان از رابطه‌ی معکوسی برخوردار است زیرا با رشد تعداد جمعیت شهرها متاسفانه سرانه فضای سبز شهرها کاهش می یابد! در هر حال بایستی با کم کردن صدا و گرد و غبار و آلودگی به مقدار کافی اکسیژن، رطوبت، و فضای‌تفریح و گذران اوقات فراغت را، برای شهرنشینان به بهترین شکل موجود فراهم نمود. در مجموع آنچه از دیدگاه محیط اجتماعی در ارتباط با فضای سبز شهری اهمیت دارد، فضای سبز اجتماعی یا میزان فضای سبز عمومی است، یعنی فضای سبزی که رفت و آمد عموم مردم در آنها بدون مانع باشد.و نکته‌ای که درخصوص فضای سبز برای طراحان دارای اهمیت بالایی است، مکان‌یابی آن میباشد.
جین‌جاکوبز[۱۹]، منتقد شهرسازی معاصر معتقد است که پارک باید در جایی باشد که زندگی در آن موج می‌زند، جایی که در آن، فرهنگ و فعالیتهای بازرگانی و مسکونی است. بر این اساس، مکان‌یابی فضاهای سبز باید از اصول: مرکزیت، سلسله مراتب و دسترسی، تبعیت کند[۱۸].
مرکزیت فضای سبز به این معنی است که فضای سبز حتی‌المقدور در مرکز محله، ناحیه و یا منطقه‌ی شهری مکان‌یابی شود و فضاهای سبز در مقیاس‌های متفاوت اعم از پارک‌های محله‌ای، منطقه‌ای، باید با ساختار کالبدی متناظر خود انطباق داشته باشد،
یعنی پارک محله‌ای در محدوده محله احداث شود. یکی از معیارهای دیگری که در مکان‌یابی فضای سبز باید به آن توجه شود، معیار دسترسی است. یعنی پارک‌های شهری باید از چهار جهت به شبکه‌ی ارتباطی دسترسی داشته باشند تا هم جمعیت بیشتری از آن استفاده کند و هم امکان نظارت اجتماعی و امنیت پارک افزایش پیدا کند و هم امکان تماشای جلوه‌های زیبای پارک برای رهگذران از تمام جهات فراهم شود.
فضاهای سبز در شهرها، به ویژه در شهرهای بزرگ و صنعتی، دارای عملکردهای مختلفی هستند. فضاهای سبز از یک سو موجب بهبود وضعیت زیست محیطی شهرها می شود، و از سوی دیگر شرایط مناسبی را برای گذران اوقات فراغت شهروندان تعبیه می‌کند. علاوه بر اینها، دارای عملکردهای کالبدی نیز میباشد.
اثرات فضای سبز شهری از دیدگاه زیست محیطی مواردی چون کاهش آلودگی هوا، کاهش آلودگی صوتی، بهبود شرایط بیوکلیماتیک در شهر، افزایش نفوذپذیری خاک و تأثیر مثبت بر چرخه آب در محیط زیست شهری و افزایش کیفیت آبهای زیرزمینی را شامل میشود. فضای سبز میتواند به طور قابل توجهی دمای هوا را کاهش دهد و یا به تلطیف هوا کمک کند. در بررسی اثرات روانی ـ اجتماعی فضای سبز باید گفت که انسان ، در هر شرایطی ، روزانه به چند ساعت فضای ساکت و آرام نیاز دارد که فضای سبز میتواند این فضا را تأمین نماید[۱۹].
فضای سبز شهری به عنوان بخش جاندار محیط شهری مکمل بخش بی‌جان شهر، یعنی ساختار کالبدی شهر، میباشد. در این خصوص، فضای سبز میتواند به عنوان لبه شهر، آرایش دهنده شبکه‌ی راهها و تفکیک کننده فضاهای شهری ایفای نقش نماید.
۳-۱ مقدمه
چرا علوم و فنون مهندسی در زمینه‌ی شهرسازی و مدیریت حمل‌و‌نقل و ترافیک و افزایش سطح سرویس معابر و طراحی‌های فضای سبز شهری، نمی‌توانند پاسخگوی این معضل پیچیده و ریشه‌دار و گره‌خورده در زندگی اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی جوامع بشری باشند؟ معضلاتی که دارای ضرایب منفی بالا در محاسبات شاخص‌های توسعه‌ای و پیشرفت ملی، همراه با تاثیرات مشهود منفی بر بهداشت، سلامت محیطی، رفتاری، روانی و زیست‌محیطی ساکنین شهرها هستند.
چرا ایده‌پردازان و صاحب نظران در حل و فصل این پدیده‌ی ناخوشایند ولی روزمره‌ی زندگی شهری عاجزند؟
۳-۲ روش تحقیق
روش این تحقیق بررسی کتابخانه‌ای مشکلات ترافیکی و آلودگی شهرها با استفاده از “سیستم پویا” و نرم‌افزار “ون‌سیم”[۲۰] بوده و مراحل شش‌گانه‌ی اساسی در استفاده از روش مطالعاتی “سیستم پویا” در ادامه نشان داده شده است::
شناسایی و تعریف مسئله( شناخت کامل مسئله و تعیین افق زمانی )
مفهوم‌سازی سیستم( مرزبندی سیستم و تعیین متغیرهای حالت و نرخ )
تدوین مدل( نمودار جریان و معادلات )
شبیه‌سازی و اعتبار سنجی مدل
تحلیل و بهبود سیاست( تحلیل نتایج و ارائه راهکار و پیشنهادات )
پیاده‌سازی و اجرای سیاست‌های اتخاذ شده
۳-۲-۱ شناخت و تعریف مسئله
از زمان شروع انقلاب صنعتی و تولید و مصرف سوخت‌های فسیلی که هم‌زمان با توسعه‌ی شهرنشینی انسان برای کسب درآمد و ثروت‌اندوزی برای ثروتمندان و رنج وکارگری برای طبقه‌ی فقیر
و کم‌درآمد همراه شده، تنها سرفصل مشترک انسان‌ها فقط ایجاد آلودگی بوده که در این مورد نیز نقش اقشار مرفه همیشه بیشتر از نقش سایر اقشار اجتماع بوده ولی به دلیل پیوستگی و ارتباط زمین و آسمان خدا، انسان‌های شهرنشین در استفاده از این آلودگی‌‍‌ها سهم یکسانی داشته‌اند!
نقش انسان شهرنشین در آلودگی هوا چیست؟
| برای دانلود فایل متن کامل پایان نامه به سایت 40y.ir مراجعه نمایید. |
